Rotturnar í Reykjavík

Í Reykjavík er rottugangur um nær alla borg í eiginlegum skilningi. Álitið er að stofninn sé stór í Þingholtum, Hlíðum og Vesturbæ en úthverfin eru að mestu rottulaus. Það sem er sérstakt við íslenska rottustofninn er að hann heldur sig að mestu í holræsakerfum Reykjavíkur. Til þess að hafa hemil á stofninum er eitrað í rösklega fimm þúsund brunna á ári. Einhverjum dýraverndunarsinna þætti slíkt ef til vill ógeðfellt en þetta er því miður skynsamlegasta leiðin til varnar rottuplágu.

Það er rétt að hafa í huga að við verðum helst vör við þessi dýr ef viðhald er ekki í lagi, þ.e. leiðir opnast milli heima þegar viðhald er lélegt. Brotnar og gallaðar lagnir eru opnar dyr og stórar framkvæmdir kalla líka á að landamæri opnast.

Mergurinn málsins

Rétt eins og sögur Astrid Lindgren um Línu langsokk eru hugmyndir um borgarlínu óborganlegar. Gert er ráð fyrir að 1.5 kílómetri af Miklabraut verði lögð í stokk. Fyrir alla aðra vitleysu tengt þessum hugmyndum má telja víst að heimar nagdýra og manna skarist. Það þýðir með öðrum orðum að grafa þarf upp lagnir á einu stærsta búsvæði rotta í Reykjavík. Það er sennilega ekki stærsta málið heldur sú truflun sem verður á daglegu lífi borgarbúa.

Kostnaður af óþægindum

Þúsundir manna verða fyrir ónæði og truflun meðan á framkvæmd stendur. Það er flestum í fersku minni þau áhrif og sá tími sem það tók að gera við neðsta hluta Hverfisgötu. Þær framkvæmdir kostuðu vænan skilding þar töpuðust þó fyrst og fremst peningar. Ónæði vegna hávaða vinnuvéla, mengunar og tafa á umferð skapa óþægindi jafnvel þjáningar hjá því fólki sem býr nálægt risa-framkvæmdarsvæðum. Í kostnaðarútreikningum fer lítið fyrir þessum neikvæðu hliðum og þetta er sérlega áberandi varðandi loftkenndar hugmyndir um Borgarlínu.

Rottufangarinn í Hameln

Flest okkar þekkja þjóðsöguna um rottufangarann í Hameln, m.a. úr Grímsævintýrum. Þorp eitt í Þýskalandi glímdi við mikinn rottufaraldur. Til bæjaryfirvaldanna mætti maður sem sagðist geta losað bæjarbúa við pláguna gegn gjaldi. Flautuleikarinn bauðst til að lokka rotturnar úr bænum með flautuleik sínum. Hann stóð við sitt en borgarbúar neituðu að greiða samningsverðið. Til að gjalda líku líkt lokkaði flautuleikarinn öll börn bæjarins í burtu og voru þau þar með úr sögunni.

Raunveruleg ætlun borgaryfirvalda

Reykjavík hyggst með góðu eða illu gera eftirfarandi: Koma flugvellinum úr Vatnsmýrinni og vanrækja hlutverk sitt sem höfuðborg. Þétta byggð og viðhafa skort á húsnæðismarkaði sem leiðir til hærra fasteignaverðs. Þvinga í gegn Borgarlínu sem enginn veit hvað mun kosta. Eyðileggja eins og hægt er vegstæði Sundabrautar sem myndi að miklu leyti leysa lóðaskort á höfuðborgarsvæðinu og liðka fyrir umferð. Búa til stéttarskiptingu þar sem efnuð elítan býr á dýrum svæðum en óbreyttur almúginn í úthverfum.

Ógeðfelldar aðferðir

Aðferðirnar sem eru notaðar er töfraflaut í formi fagurgala um heimsmarkmið, græna framtíð og varnir gegn loftlagsvá. Að auki er reynt að klína í umræðuna markmiðum um lýðheilsu sem enga skoðun stenst. Einhverjir myndu flokka umræðuna um borgarlínu sem upplýsingaóreiðu. Helsta ástæða þess að skrifa áætlanir eins og viðskiptaáætlanir er að sjá hvort allir hlutir gangi upp, ekki stangist eitt á annars horn, en það er borginni fyrirmunað að gera. Enda má segja að innantómar yfirlýsingar séu það eina sem virki, því þá er ekki hægt að sjá heildarmyndina og óreiðuna.

Svo verður að vera á meðan allur kostnaður liggur ekki fyrir.

Óráðssíu borgaryfirvalda í Reykjavík verður að linna.

Annars fer fyrir Reykjavík eins og Hameln.

Höfundur:  Jón Pétursson, aðstoðarmaður formanns Miðflokksins og fulltrúi Miðflokksins í skipulagsnefnd Mosfellsbæjar. 

Greinin birtist á Vísi þann 14. desember, 2020