Mikið hefur verið fjallað um íslenskan landbúnað, ekki bara að undanförnu heldur um langa tíð. Oftast er fjallað um einhvers konar vandamál sem tengjast greininni en minna um mikilvægi greinarinnar fyrir íslenskt samfélag eða árangurinn og sóknarfærin sem eru mörg. Of margir átta sig ekki á og þekkja ekki til þeirra miklu og mikilvægu vinnu sem bændur og aðrir framleiðendur matvæla landsins inna af hendi fyrir okkur hin sem „hvorki þekkjum haus né sporð á búfénaði“ eins og sagt var við mig einu sinni.
Íslenskur landbúnaður er atvinnugrein þar sem mikil færi eru á að nýta mun betur náttúru landsins og hugvit landsmanna. Einstakar auðlindir landsins, hreinir bústofnar, hollusta og sagan er oft grunnur hugmynda. Finna má dæmi í fréttum sl. vikur og mánuði af frumkvöðlum sem eru að skapa eitthvað nýtt. Þau eru með nýjar vörur og framleiðsluferla kringum íslensk matvæli og hafa óbilandi trú á getu sinni og Íslands til þess að framleiða matvæli innanlands. Þarna eru sannarlega vaxtarsprotar sem fjölgað geta atvinnutækifærum á þessum síðustu og verstu tímum.
Þannig eru mörg nýsköpunarfyrirtæki byrjuð eða eru að hefja starfsemi í kringum landbúnað og matvælaframleiðslu, allt frá skyrflögum til matvara með collageni eða prótein og etanol unnið úr mysu og enn aðrir leita leiða til að framleiða prótein úr grasi. Fólk trúir á íslenskan landbúnað. Ungt fólk er þar oftar en ekki í fararbroddi með einhverja reynslu að baki t.d. úr viðskiptalífinu eða nýútskrifuð úr háskóla og eiga a.m.k. eitt sameiginlegt, brennandi áhuga og trú á vörunni sinni sem tengist íslenskum landbúnaði og matvælum með einum eða öðrum hætti. Verslunin sér þetta líka og setur upp myndalega standa þar sem ýtt er undir sýnileika þeirra gagnvart neytendum sem taka vel í nýjungarnar.
Sumir virðast halda að sjálfsagt sé að fara í verslun eða panta á netinu öruggar, hollar og góðar íslenskar matvörur. Það er ekkert sjálfsagt við það vegna þess að á bak við matvöruna, skyrið og lambalærið svo eitthvað sé nefnt, eru mörg handtök sem miða að því að skapa verðmæti úr íslensku hráefni sem seld eru á sanngjörnu verði.
Standi íslenskur landbúnaður jafnfætis samkeppnislöndunum, þar sem tekið er með í samanburðinn aðföng, laun, aðbúnaður, stærðarhagkvæmni o.fl. og að innfluttar vörur séu rétt tollaðar er ég sannfærður um að sú trú sem bændur, frumkvöðlar og margir aðrir hafa á greininni sé rétt og enn fleiri munu sjá hversu mikilvægur og hagkvæmur íslenskur landbúnaður er fyrir okkur öll. Það vantar hins vegar landbúnaðarráðherra sem hefur áhuga á og stendur með greininni, ráðherra sem hlustar á bændur og berst stoltur fyrir bættum starfsskilyrðum landbúnaðarins. Ungt fólk trúir á greinina af hverju ekki ráðherra.
Höfundur: Gunnar Bragi Sveinsson, þingmaður Suðvesturkjördæmis og varaformaður Miðflokksins.
Pistillinn birtist fyrst í Morgunblaðinu þann 16. október, 2020