Aðför að velferð landsmanna

Það er merkilegt í sjálfu sér að formaður Sjálfstæðisflokksins geti vel hugsað sér áframhaldandi samstarf við Vg. Það er merkilegt fyrir þær sakir að heilbrigðisráðherra hefur ekki beinlínis verið að beita sér fyrir ráðdeild og skynsömum lausnum, sem gagnast íbúum þessa lands sem best. Undanfarin ár hafa hrannast upp biðlistar, ekki aðeins biðlistar vegna liðskiptaaðgerða heldur eru biðlistar í fjölda aðgerða. Um síðustu áramót biðu 517 einstaklingar eftir liðskiptaaðgerð á mjöðm og af þeim höfðu 64% þeirra beðið umfram þá 90 daga sem eru viðmiðunarmörk Landlæknisembættisins. Það voru 999 einstaklingar sem biðu eftir aðgerð á hné og 72% þeirra biðu lengur en í þessa 90 daga sem miðað er við. Beðið var eftir rúmlega 1.700 aðgerðum á augasteinum og þar af voru 53% umfram 90 daga viðmiðið. Fleira mætti nefna en til að gera langa sögu stutta þá voru það aðeins fjórir aðgerðaflokkar af 18 sem ekki fóru yfir 90 daga viðmiðunarmörkin. Það voru kransæðaaðgerðir, hjartalokuaðgerðir, brjóstnámsaðgerðir og aðgerðir á blöðruhálskirtli. Í samráðsgátt stjórnvalda má sjá drög að reglugerð um endurgreiðslu kostnaðar vegna þjónustu sjálfstætt starfandi sérgreinalækna sem starfa án samnings við Sjúkratryggingar Íslands. Ýmsar spurningar vakna við lestur þessara draga, er til dæmis verið að rígfesta enn frekar þá biðlistamenningu sem hefur vaxið svo um munar undanfarin misseri með tilheyrandi þjáningum þeirra sem bíða? Eða er nú endanlega komin sönnun þess sem margir höfðu óttast, að tvöfalt heilbrigðiskerfi yrði að veruleika?

Aðför að rekstri hjúkrunarheimila

Rekstur hjúkrunarheimila hefur einnig verið í uppnámi undanfarið enda hafa samningar á milli Sjúkratrygginga Íslands og þeirra sem tekið hafa að sér rekstur heimilanna ekki gengið þrautalaust. Sveitarfélög þurftu að segja upp samningum sínum við SÍ þar sem engin hlustunarskilyrði voru við heilbrigðisráðuneytið og ekkert samræmi milli hjúkrunarþarfa íbúa og daggjalda. Þau sveitarfélög sem áttu í hlut höfðu ítrekað bent á það, en án árangurs. Íbúar hjúkrunarheimila eru oft nefndir okkar viðkvæmasti hópur og þess vegna á að vanda til verka með virðingu að leiðarljósi. Daggjöld ríkisins dugðu á engan hátt fyrir rekstrinum og til að toppa tregðu SÍ sem samningsaðila stóð til að segja upp öllu starfsfólki. Sem betur fer var það dregið til baka eftir mótmæli bæði frá stjórnsýslunni og úr samfélaginu, starfsfólk hélt áfram störfum. Meirihluti starfsfólks eru konur og merkilegt að sú staða hafi komið upp, að stefna starfsöryggi þeirra í fullkomna óvissu, sama starfsfólk sem hefur lagt á sig ómælda vinnu og umhyggju gagnvart því heimilisfólki sem býr á heimilunum. Það á aldrei að vanmeta góð og traust tengsl á milli starfsfólks og heimilismanna.

Aðför að heilsu kvenna

Í byrjun árs 2019 tók heilbrigðisráðherra ákvörðun um að færa skimanir fyrir krabbameinum hjá konum yfir til opinberra stofnana. Nú á að ríkisvæða forvarnir. Í byrjun árs lá ljóst fyrir að gengið yrði til samninga við Heilsugæslu höfuðborgarsvæðisins og að rannsóknarstofa í Danmörku ætti að standa að greiningum á leghálssýnum, þrátt fyrir að fullkominn búnaður væri til hér á landi. Þessi tilfærsla skimana hefur verið ein allsherjaraðför að heilsu kvenna. Margar konur bíða enn svara um niðurstöðu, réttindi þeirra eru engin og margar þeirra hafa ekki hugmynd um hvar lífsýni þeirra eru niðurkomin. Þær fá misvísandi svör, ef þá þær fá þá svör og það er með öllu óásættanlegt að setja konur í þessa óvissu, biðin ein og sér er algerlega óboðleg. Hvernig staðið hefur verið að flutningi skimana fyrir brjósta- og leghálskrabbameinum til heilsugæslu og sjúkrahúsa hefur vægast sagt verið til skammar.

Öll þessi atburðarás er furðuleg og aðför að velferð landsmanna. Mál er að linni. 

Anna Kolbrún Árnadóttir, þingmaður Miðflokksins í Norðausturkjördæmi

annakolbrun@althingi.is

Greinin birtist í Morgunblaðinu þann 17. apríl, 2021