Framleiðum sem mest af okkar fæðu sjálf

Á þessum árstíma er hollt að líta um öxl og rifja upp liðið ár. Fyrir mig sem landsbyggðarþingmann standa ferðir um kjördæmið upp úr.

Á árinu hef ég kappkostað við að fræðast um og kynna mér hið víðfeðma Suðurkjördæmi og er svo lánsamur að hafa fengið að kynnast afrekskonum og -mönnum á ýmsum sviðum hins sunnlenska samfélags og reyndar víðar um landið. Þannig hef ég heimsótt bændur sem stunda ólíkan búskap við ýmiss konar aðstæður og hitt sjómenn sem stunda allra handa veiðar. Ég hef kynnt mér fyrirtækjarekstur af öllum stærðum og gerðum og komið við í opinberum stofnunum um allt kjördæmið.

Álögur of háar og kerfið oft flókið

Mér er fullljóst hversu harðgerðir og einbeittir íbúar þessa lands eru. Lítil fyrirtæki blómstra sem aldrei fyrr sem kostar mikið harðfylgi og dug forvígismanna þeirra, eins og þeir þekkja sem hafa komið nálægt atvinnurekstri. Álögur á fyrirtæki eru of háar á Íslandi. Flækjur í hinu opinbera kerfi taka of mikinn tíma og orku þeirra sem standa í rekstri fyrirtækja. Þessu þarf að breyta, lækka þarf tryggingagjald til mikilla muna og gera mönnum auðveldara að reka fyrirtækin svo þeir geti ráðið til sín fleira starfsfólk, gert betur við það í launum og ráðist í fjárfestingar til að hagræða í rekstri.

Fæðuöryggi

Þjóð sem býr í landi sem er langt úti í hafi fjarri öðrum löndum þarf að framleiða sem mest af sínum matvælum heima við. Nú þegar allt beinist að því að minnka útblástur gróðurhúsalofttegunda ætti þetta að vera enn meira áríðandi. Við þekkjum heilbrigði íslenskra afurða mæta vel. Þekking á framleiðslu landbúnaðarafurða má ekki glatast og landinu þarf að halda í byggð. Þjóðaröryggi og birgðir Nýlega barst svar við fyrirspurn minni um þjóðaröryggi og birgðahald þar sem ég spurði ráðherra um hvernig háttað væri birgðahaldi matvæla, eldsneytis og lyfja, ef flutningsleiðir að landinu myndu lokast skyndilega um ófyrirsjáanlegan tíma. Í stuttu máli var svarið þess eðlis að ekki liggi fyrir sérstök viðbragðsáætlun af hálfu stjórnvalda í þessum efnum. Þessi staðreynd veldur mér ákveðnum áhyggjum, því það hefur þrisvar sinnum komið upp á síðustu árum að sú staða var alls ekki fjarlæg að landið lokaðist um lengri eða skemmri tíma. Hér á ég við yfirvofandi heimsfaraldur inflúensu 2008, bankahrunið sama ár og Eyjafjallagosið 2010. Allir þessir atburðir gátu, ef allt færi á versta veg, lokað aðflutningsleiðum að landinu um lengri eða skemmri tíma. Í ljósi þessa er óábyrgt af stjórnvöldum að hafa ekki einu sinni hugað að viðbragðsáætlunum á þessu sviði.

Sameining sveitarfélaga

Fyrir þinginu liggur ályktun um sameiningu sveitarfélaga og er í henni gert ráð fyrir að þvinga minni sveitarfélög til að sameinast. Miðflokkurinn leggst alfarið á móti því að þannig sé gengið gegn sjálfsákvörðunarrétti sveitarfélaga. Jafnvel þótt í mörgum tilfellum sé æskilegt að sveitarfélög sameinist teljum við að íbúarnir eigi þar að eiga síðasta orðið. Víða eru landfræðilegar aðstæður þannig að sameining skapar afar stór sveitarfélög sem ná ekki fram æskilegri stærðar hagræðingu þó af verði. Það er alls ekki trygging fyrir betri rekstri þótt sveitarfélög stækki, það sanna dæmin.

Hvað er að gerast með drengina okkar?

Framtíð okkar sem þjóðar byggist að miklu leyti á því hvernig við stöndum okkur í menntun barnanna. Það hversu illa við stöndum í alþjóðlegum samanburði er mikið áhyggjuefni. Það er ljóst að eitthvað mikið er að og lélegur árangur ungra drengja er sérstakt áhyggjuefni. Illa læsir og skrifandi drengir geta verið tifandi tímasprengja. Þeir eru líklegri til þess að eiga við alls konar andleg og félagsleg vandamál þegar fram í sækir með öllum þeim samfélagslega kostnaði sem því fylgir. Hér verðum við að spyrna við fótum strax. Bið eftir aðgerðum er ekki í boði.

Veðurofsinn

Nýlegt óveður, sem lék stóran hluta landsins illa, leiddi í ljós veikleika á fjölmörgum stöðum í dreifikerfi raforku. Miðflokkurinn hefur óskað eftir viðamikilli úttekt á ástæðum þess og þar er ráðherra krafinn svara við fjölmörgum spurningum sem brenna á fólkinu sem varð illa úti vegna veðursins. Ísland er harðbýlt land og við eigum að þekkja hvernig náttúruöflin geta gripið í taumana. Gera verður kröfu um lágmarks viðbúnað í þágu fólksins hvar sem það býr í landinu. Ég óska lesendum Bændablaðsins gleðilegrar hátíðar og farsældar á komandi ári.

Höfundur:  Karl Gauti Hjaltason þingmaður Miðflokksins í Suðurkjördæmi

Greinin birtist í Bændablaðinu þann 19. desember, 2019