Hvenær verður búið að bólusetja?

Ríkisstjórninni hefur algerlega mistekist að upplýsa þjóðina um hvenær búið verður að bólusetja nógu marga til að svokölluðu hjarðónæmi sé náð og mögulegt að hefja uppbyggingu á ný. Alger óreiða hefur einkennt skilaboð ríkisstjórnarinnar um bólusetningar og landsmenn engu nær um hvenær bóluefni berst, hvað mikið af því og hvenær bólusetningu verður lokið.

Það blasir hins vegar við öllum að það voru mistök að treysta Evrópusambandinu fyrir hagsmunum Íslendinga í þessu máli í stað þess að gera sjálfstæða samninga eða í það minnsta tryggja varaleið og semja sjálfir við framleiðendur bóluefna. Ef marka má erlenda fjölmiðla þá virðist vandi ESB m.a. vera sá að þeir sem ábyrgðina báru stóðu ekki undir henni. Því voru of litlir fjármunir til reiðu til bóluefnakaupa og of seint farið af stað. Einnig hefur komið fram að lönd innan ESB héldu „sínum fyrirtækjum“ á lofti og settu kvaðir um að kaupa af þeim þó langt sé í afhendingu þeirra lyfja. Að endingu var skrifræðið enn einu sinni ESB til trafala á meðan Bretar gátu einfaldlega flýtt sínu ferli og samþykkt lyfin.

Enn og aftur sýnir það sig að Evrópusambandið er ótryggur farvegur fyrir ákvarðanir sem þjóðir verða að taka með hagsmuni eigin borgara í huga. Miðstýringin frá Brussel, sem þjóðirnar létu yfir sig ganga þegar kom að kaupum á bóluefni, virkaði augljóslega ekki meðan frelsið til að ákveða eigin hagsmuni og gera samninga í samræmi við þörfina nýttist Bretum, Ísraelsmönnum og fleirum. Frelsið er yndislegt, sungu Íslendingar hástöfum upp úr 1990 og hefur það ekkert breyst þótt sumir nái einhvern veginn að telja sjálfum sér trú um að það að festa sig undir hatti ESB tryggi meira frelsi. Dæmin segja annað.

Undirritaður hefur kallað eftir því að fá afhenta þá samninga sem gerðir hafa verið um kaup á bóluefnum. Beiðni um það barst heilbrigðisráðuneytinu 4. janúar sl. Líklega eru þetta miklir og langir samningar því langan tíma virðist taka að skanna þá inn og senda. Nú kann að vera að samningarnir séu staðlaðir af hálfu ESB og í þeim sé að finna ákvæði sem á einhvern hátt festa stjórnvöld í ferlinu og ef svo er þá er þeim mun athyglisverðara að stjórnvöld skrifi undir slíkt. Sérstaklega í ljósi þess að Íslendingar eru ekki aðilar að ESB og ættu að hafa tækifæri til þess að gæta að eigin hagsmunum.

Stjórnvöld verða nú þegar að upplýsa allt er varðar afhendingartíma lyfjanna og hvenær bólusetningu verður lokið. Ef það er rétt sem fram hefur komið hjá okkar helstu sérfræðingum, t.d. Kára Stefánssyni, að bólusetningum verði ekki lokið fyrr en seint á árinu þá eru áætlanir ríkisins, líkt og fjármálaáætlun og fjárlög, lítils virði og kórónukreppan dregst á langinn með tilheyrandi kostnaði og þjáningu fyrir landsmenn.

 

 

Höfundur:  Gunnar Bragi Sveinsson, þingmaður Suðvesturkjördæmis og þingflokksformaður Miðflokksins

Pistillinn birtist fyrst í Morgunblaðinu þann 13. janúar, 2021