Nú þarf stórar og fordæmalausar ákvarðanir sem taka þarf strax. Þúsundir landsmanna bíða nú með öndina í hálsinum hvort þeir missi vinnuna og enn aðrir sjá fram á að missa sinn rekstur og um leið sitt lifibrauð. Ríkisstjórnin hefur þegar lagt fram ákveðnar tillögur sem, þegar þetta er ritað, eru til meðferðar í þingnefnd. Ríkisstjórnin mun ekki ein geta ráðið fram úr því ástandi sem nú er, því munum við styðja við þeirra góðu tillögur, leggja til breytingar þar sem þarf og benda á nýjar eða aðrar leiðir. Betur sjá augu en auga.
Við þurfum að vera djörf við aðstæður sem þessar og taka margar ákvarðanir og þá einfaldlega breyta og bæta þær sem ekki virka eða ganga of langt. Nú þarf að ganga langt.
Fyrirtæki og heimili eru undirstaðan og þeim verður að bjarga með öllum ráðum. Sem betur fer var ráðist í miklar aðgerðir á árunum 2013-2016 sem við búum enn að. Ríkissjóður stendur vel og skuldir heimilanna hafa verið viðráðanlegar. Allt getur þetta breyst ef ekki er gripið kröftuglega í taumana.
Við þessar aðstæður má sú staða ekki koma upp að lánveitendur eða ríkisstofnanir velji hvaða fyrirtækjum sé bjargað og hverjum ekki. Allir eiga að fá greiðsluskjól í nokkra mánuði í þessari fordæmalausu stöðu. Það gengur heldur ekki að rétta fyrirtækjum helming launa starfsmanna ef þau eiga ekki fyrir hinum helmingnum. Það gengur heldur ekki að foreldrar sem eru heima með börnum vegna lokunar skóla eða vegna þess að þau eru í áhættuhópi fái ekki greidd full laun. Við eigum að vera viðbúin því að þurfa að afnema eða frysta verðtryggða vexti húsnæðislána og við eigum að hvetja fólk til að velja íslenskt. Nú þarf að spara gjaldeyri.
Koma verður í veg fyrir sjálfvirkar hækkanir vísitölutengdra liða og koma í veg fyrir hækkanir á vörum og þjónustu. Við eigum að lækka strax skatta, afnema tryggingagjaldið og jafnvel virðisaukaskatt á matvælum.
Skv. fjölmiðlum hefur Evrópusambandið lokað á útflutning til Íslands og fleiri landa á nauðsynlegum heilbrigðisvörum. Það hefði ekki átt að koma á óvart m.v. hvernig sambandið brást við óskum Ítala um aðstoð. Ítalir fengu hinsvegar aðstoð frá Kína sem var til fyrirmyndar. Eflaust fer ákvörðun ESB í bága við EES-samninginn en undirstrikar að þegar hagsmunir þjóða(r) eru undir þá taka menn ákvarðanir út frá því. Munum það.
Í gær birti Miðflokkurinn nokkrar leiðir til að vinna á þessari erfiðu stöðu sem er uppi. Almennar stórar aðgerðir. Við leggjum þær fram því taka þarf ákvarðanir hratt og strax. Ef á þeim eru gallar þá lögum við þá eftir á. Áhrifin eru um allt okkar samfélag. Enginn sleppur alveg en sumir betur en aðrir.
Við erum tilbúin að vinna með stjórnarflokkunum að lausnum sem virka.
Höfundur: Gunnar Bragi Sveinsson, þingmaður Miðflokksins í Suðvesturkjördæmi
Pistillinn birtist í Morgunblaðinu þann 20. mars, 2020