Á erfiðum tímum í sögu þjóðarinnar hefur lögreglan ætíð stigið fram til þjónustu og öryggisgæslu fyrir þjóðina. Skemmst er að minnast frammistöðu lögreglunnar á þeim dimmu mánuðum sem við upplifðum fyrstu mánuði og misseri eftir hrun þegar lögreglumenn og -konur lögðu líf sitt í hættu við að verja Alþingi og aðrar stofnanir ríkisins. Man ekki eftir að þeim hafi verið þakkað að verðleikum af stjórnvöldum. Lögreglufólkið okkar gengur til starfa alla daga árið um kring hvernig sem á stendur. Þau leitast við að þjóna okkur sem best og tryggja öryggi okkar og nærumhverfis okkar á hverjum stað af kostgæfni og þekkingu.
Málefni lögreglunnar hafa verið í nokkrum ólestri undanfarin ár. Skipulagsbreytingar hafa verið tíðar og virðast oftast framkvæmdar án mikillar framsýnar, með lítilli yfirsýn og að mestu án heildarhugsunar. Ríkislögreglustjóraembættið var sett á fót og stækkaði og efldist óáreitt meðan önnur lögregluembætti áttu mörg hver og eiga enn í miklum erfiðleikum vegna vanfjármögnunar og manneklu. Lögregluskólinn var lagður af nánast á einni nóttu án þess að viðeigandi ný úrræði væru tilbúin. Varð þetta til þess að tvo heila árganga vantar í lögregluliðið og mun taka nokkur ár að rétta þann halla af. Undanfarin tuttugu ár hefur fækkað mjög í lögregluliðinu og blasir það við til dæmis á höfuðborgarsvæðinu þar sem 80 manns vantar í liðið til þess að sama þjónusta sé veitt nú og var við síðustu aldamót. Síðan þá hefur íbúum fjölgað mjög, ferðamönnum hefur fjölgað þar til nú nýlega en vænta má að þeir snúi aftur að einhverju marki þegar farsóttinni linnir. Lögregluliðið er nú betur menntað en áður og betur þjálfað.
Nú er lögreglufólkið okkar í framlínunni við afar erfiðar aðstæður sem kalla á árvekni og mikið álag. Covid-fárið virðist vera í rénun í bili allavega en efnahagserfiðleikarnir munu fylgja okkur næstu misseri. Þá eykst álag á lögregluliðið eins og áður hefur sýnt sig.
Við þessar aðstæður hefur ríkisvaldið leyft sér að koma fram af fádæma hörku og ósanngirni í kjaraviðræðum sem nú standa yfir. Lögreglufólkið okkar hefur verið án samnings í heilt ár. Ríkið hefur ekki haft neitt nýtt fram að færa í samningaviðræðunum og neitar að ræða álitamál sem lengi hafa beðið úrlausnar. Hugsanlega fer ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur svona fram gegn lögregluliðinu vegna þess að það hefur ekki verkfallsrétt. Samt hafa Vinstri græn lýst stuðningi við að lögreglufólk fái þann rétt. Eins og stundum áður fara ekki saman orð og efndir úr þeim herbúðum. Þessi framkoma ríkisstjórnar Katrínar Jakobsdóttur í garð lögreglunnar er skammarleg. Dómsmálaráðherra virðist forðast að blanda sér í deiluna eða að hafa uppi minnstu tilburði til að stíga þar inn af nauðsynlegri festu og sýna áhuga og frumkvæði til að leysa málið.
Miðflokkurinn hefur við hver fjárlög frá árinu 2017 lagt fram skýrar fjármagnaðar tillögur til að styrkja löggæslu einkum á landamærum svo og almenna löggæslu ekki síst á höfuðborgarsvæðinu. Þær góðu tillögur hafa ekki fengið brautargengi hjá ríkisstjórnarmeirihlutanum fremur en tillögur flokksins í öðrum málaflokkum sem hafa verið jafn skynsamlegar og fjármagnaðar.
Pistilritari er stoltur og glaður að hafa átt þess kost að vinna með lögreglunni í rúman áratug og vera þannig góðkunningi lögreglunnar í besta skilningi þeirra orða. Á þeim tíma varð pistilritari vitni að fagmennsku lögregluliðsins, hugarró við erfiðar aðstæður, áræði, hugrekki og nauðsynlegri lipurð í mannlegum samskiptum þegar fólk á um sárt að binda. Þess verður að krefjast að nú þegar verði farið að mæta lögreglumönnum á samningafundum af sanngirni og ábyrgð. Sá „góðkunningi“ sem hér ritar mun berjast fyrir bættum og réttlátum kjörum lögreglumanna af öllu afli þar til ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur fer að sýna þá sanngirni sem þau sem gæta öryggis okkar eiga skilið.
Höfundur: Þorstein Sæmundsson, þingmaður Miðflokksins í Reykjavíkurkjördæmi Suður
Pistillinn birtist í Morgunblaðinu þann 28. apríl, 2020