Á nýafstöðnum fundi borgarstjórnar Reykjavíkur, sem settur var kl. 14 hinn 15. október sl., var samþykkt, með 12 atkvæðum gegn 11, samkomulag sem ríkisstjórn Vinstri grænna, Framsóknarflokksins og Sjálfstæðisflokksins gerði við bæjarstjóra Sjálfstæðisflokksins á höfuðborgarsvæðinu og borgarstjóra Samfylkingarinnar og varðar samgöngumál.
Þáttaskil í loftslagsmálum?
Í bókunum fundar borgarstjórnar er ítrekað minnst á hve mikil þáttaskil hafa orðið með því að samþykkja þennan sáttmála. Þessi sáttmáli á víst að leysa loftslagsmál fyrir Ísland allt.
Það mætti halda að verið væri að framkvæma e.k. kraftaverk. Þar gerast guðlausir fyrst trúaðir. Það er gott ef satt er en eftir stendur að framkvæmdir eru ekki hafnar og niðurstaða varðandi kostnað, áhættu og árangur liggur ekki fyrir.
Mosfellsbær skilinn útundan – brotin loforð
Lykilatriði fyrir Mosfellinga er að Sundabraut komist í gagnið og losi bæjarfélagið sem fyrst undan umferðarþunga sem eykst ár frá ári. Þó svo að bæjarbúum í Mosfellsbæ hafi verið lofað að losna við flöskuháls á Vesturlandsvegi verður enginn stokkur gerður í gegnum bæinn sem margoft hefur verið lofað svo sameina megi hverfi hans og auka lífsgæði bæjarbúa.
Bæjarstjórinn í Mosfellsbæ, ásamt fáeinum sjálfstæðismönnum og borgarstjóra Samfylkingarinnar, ritaði engu að síður undir viljayfirlýsingu árið 2018 þess efnis að Sundabraut yrði sleppt. Allir í skipulagsnefnd bæjarins, frá nýlega afstöðnum fundi þeirrar nefndar, fjölluðu um mikilvægi lagningu Sundabrautar.
Þegar litið er til borgarlínu, eins ágæt og hún kann að vera, mætir þar Mosfellsbær einnig afgangi. Kemur þessi lína seint og um síðir í bæinn. Þetta er miður og lýsir máttleysinu. Bæjarstjórinn hefur því miður sýnt linkind.
Sundabraut mætir afgangi
Þeir vita það sem neyðast til að sitja í umferðarteppu að þar eru almenningsvagnar einnig fastir og brenna flestir olíu á meðan vinstrimenn og fáeinir villuráfandi sjálfstæðismenn, ásamt sýnishorni af Framsókn reyndar, leitast við að flækja málin.
Á meðan bíðum við öll enn í umferðarteppu næstu árin, undir álagi og getum ekki sótt börnin á réttum tíma til að dvelja lengur með þeim heima við.
Allt í boði framangreindra snillinga. Nú segir meirihlutinn í Mosfellsbæ, sem og fáeinir aðrir í pólitískri tilvistarkreppu, að allt þetta sé gert fyrir „komandi kynslóðir“.
Sundabraut frá 1984
Árið 1984 komst Sundabraut á aðalskipulag Reykjavíkur. Það var árið þegar lagið „When Doves Cry“ með Prince var á toppnum á Billboard-listanum og Tina Turner vermdi annað sætið með laginu „What's Love Got To Do With It“.
Það var árið 1984 sem Salóme Þorkelsdóttir, fv. þingmaður Mosfellinga, sagði eftirfarandi í ræðustól á Alþingi 11. desember: „Nú er unnið að svæðaskipulagi fyrir höfuðborgarsvæðið á vegum Samtaka sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu sem tekur til þróunar þessa svæðis á mörgum sviðum næstu 20 ár. Mikilvægt er að samræmd áætlun um almenningssamgöngur verði hluti af þessari stefnumótun.“ Það var þá sem Sundabraut var hluti af þessari sniðmynd.
Árið 1994 var hafist handa við að koma lagningu Sundabrautar í farveg og þá á vakt Sjálfstæðisflokksins í borginni. Þessum áformum hafa vinstrimenn raskað með því að skipuleggja hverfið Vogabyggð með þeim hætti að útiloka besta kostinn við lagningu þessa mikilvæga samgöngumannvirkis. Nú kórónar forysta Sjálfstæðisflokksins þetta með því að sneiða algjörlega hjá skynseminni.
Áhættumat ekkert í nýjum áformum
Á bæjarstjórnarfundi í Mosfellsbæ 16. október sl. fór fram fyrri umræða um þetta verkefni er varðar samgöngubætur á höfuðborgarsvæðinu. Í meðfylgjandi gögnum er engin skýrsla um áhættumat á framkvæmdum draumsýnarinnar. Líkur eru á að svo hafi einnig verið þegar málið var tekið fyrir í borgarstjórn Reykjavíkur.
Hvað um fjárhagslega áhættu verkefnisins? Hvar er greiningin á því? Þessi stærðargráða, sem hér um ræðir, skiptir milljarðatugum. Í raun ætti að geta um þessa áhættu í riti Seðlabanka Íslands varðandi fjármálastöðugleika enda gætu skuldabréf bæði ríkis og sveitarfélaga farið á alla vegu lendi verkefnið fjárhagslega undir vatni.
Hvað um framkvæmdaáhættu? Hún er hvergi tilgreind þrátt fyrir ábendingar um slíka áhættu og aðra áhættuþætti í greinum fagfólks sem tekur þátt í opinberri umræðu um borgarlínur og samgöngur almennt.
Vanbúið áhættusamt verkefni
Mál þetta allt er vanbúið, bæði í hendur kjörinna fulltrúa og til almennings. Því er spurning hvort ekki sé verið að brjóta 10. grein Stjórnsýslulaga nr. 37/1993 varðandi það sem segir í greinargerð með frumvarpinu sem síðar varð að framangreindum lögum.
Þar segir m.a. um 10. grein: „Í rannsóknarreglunni felst m.a. sú skylda stjórnvalds að sjá til þess, að eigin frumkvæði, að málsatvik stjórnsýslumáls séu nægjanlega upplýst áður en ákvörðun er tekin í því.“
Því bókaði greinarhöfundur ósk sína um að slík áhættugreining á verkefninu yrði unnin áður en farið yrði í síðari umræðu.
Þetta mál allt er óvandað og í ógöngum.
Höfundur: Sveinn Óskar Sigurðsson, bæjarfulltrúi Miðflokksins í Mosfellsbæ og 1. varaforseti bæjarstjórnar Mosfellsbæjar.
Greinin birtist í Morgunblaðinu þann 28. október, 2019