Verkefnið sem við stöndum frammi fyrir nú er þess eðlis að við sem þjóð stöndum saman og þannig mun okkur farnast best. Heilbrigðisráðherra hefur einnig sagt að við hefðum verið undirbúin og sérstaklega hefði heilbrigðiskerfið sýnt undraverðan sveigjanleika. Í þessu sambandi má nefna að höfðingleg gjöf barst Landspítala á dögunum, um var að ræða 17 nýjar gjörgæsluöndunarvélar, 6.500 sóttvarnargrímur, 1.000 varnargalla, 2.500 varnargleraugu og 140.000 veirupinna. Að gjöfinni stóðu 14 íslensk fyrirtæki og kom gjöfin að góðum notum og meira er víst á leiðinni. Annað sem hefur tekist mjög vel og er þakkarvert er þegar Íslensk erfðagreining hóf að skima fyrir veirunni og með þeim hætti að aðstoða hið opinbera og það með frábærum árangri.
Að loknum Covid-19-faraldrinum munum við geta minnst þessa sem tíma þar sem þjóðin stóð saman. Við munum einnig læra af þessari reynslu og vera betur í stakk búin til þess að mæta frekari áskorunum. En það skiptir öllu máli að viðurkenna það að bæði hið opinbera og hið einkarekna sneru bökum saman til þess að freista þess að fá bestu niðurstöðuna. Sem dæmi um hvað læra má af þessari reynslu og hvernig færa má þá reynslu áfram þegar hversdagurinn tekur við á ný má benda á að enn bíða um það bil 800 manns eftir því að komast í liðskiptaaðgerð á hné og tæplega 400 einstaklingar bíða þess að komast í liðskipaaðgerð á mjöðm.
Það er ljóst að enginn þessara einstaklinga mun hafa tækifæri til þess að fara til útlanda í nánustu framtíð til þess að fá bót meina sinna, ferðatakmarkanir munu hamla þeirra för, einstaklingar sem gætu orðið fullfærir til þess að taka þátt í samfélaginu að aðgerð lokinni. Stjórnvöld verða að sýna aðhald í fjármálum ef þau ætla að fá hjól samfélagsins af stað á ný og því er með öllu óeðlilegt, nú sem fyrr, að sóa fjármunum í stað þess að nýta þjónustu sem bæði er ódýrari og hagkvæmari fyrir alla aðila. Til að rifja það upp þá er greitt að fullu fargjald hins sjúkratryggða og fylgdarmanns sem og dagpeningar vegna nauðsynlegs uppihaldskostnaðar þess sjúkratryggða erlendis utan sjúkrastofnunar svo og nauðsynlegs uppihaldskostnaðar fylgdarmanns. Undanfarin fjögur ár hefur þessi tilhögun kostað ríkið 128 milljónir. Þetta hefur fólk þurft að gera, vissulega að uppfylltum skilyrðum, þar sem það hefur ekki efni á því að leita til einkarekinna fyrirtækja hér heima sem búin eru besta búnaði og skipuð færasta fagfólki og sem nú eru enn án samnings við Sjúkratryggingar Íslands. Aðrir hafa greitt úr eigin vasa einfaldlega til þess að komast að í aðgerð hér heima án aðkomu Sjúkratrygginga Íslands vegna þess að aðstæður voru óbærilegar, einstaklingar sem hafa búið við þjáningar með tilheyrandi vanlíðan í allt of langan tíma.
Í ljósi nýfenginnar reynslu sem við höfum vonandi flest lært af er skynsamlegast að nýta alla þá krafta sem nú þegar eru fyrir hendi hér á landi. Það þarf að eyða biðlistum vegna liðskiptaaðgerða og það verður aðeins gert með því að bæði hið opinbera og hið einkarekna snúi bökum saman.
Höfundur: Anna Kolbrún Árnadóttir, þingmaður Miðflokksins
Greinin birtist í Morgunblaðinu þann 20. apríl, 2020